aids nasıl bulaşır ne demek?
AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu), HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) enfeksiyonunun ilerlemiş evresidir. HIV, bağışıklık sistemine saldırarak vücudun enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı savunmasını zayıflatır. AIDS, HIV pozitif bir kişinin bağışıklık sistemi ciddi şekilde zarar gördüğünde ortaya çıkar.
HIV, esas olarak aşağıdaki yollarla bulaşır:
- Korunmasız cinsel ilişki: Vajinal, anal veya oral seks sırasında prezervatif kullanılmaması HIV bulaşma riskini önemli ölçüde artırır. (Cinsel İlişki)
- Enjektör paylaşımı: Uyuşturucu madde kullanan kişilerin aynı enjektörü paylaşması, HIV'in yayılması için yüksek riskli bir yoldur. (Enjektör)
- Hamilelik, doğum veya emzirme: HIV pozitif bir anne, hamilelik, doğum veya emzirme sırasında virüsü bebeğine bulaştırabilir. (Hamilelik, Doğum, Emzirme)
- Kan transfüzyonu veya organ nakli: HIV pozitif bir kişiden alınan kan veya organların kullanılması, alıcıya HIV bulaşmasına neden olabilir. Ancak günümüzde kan ve organ bağışı taramaları sayesinde bu risk çok düşüktür. (Kan Transfüzyonu, Organ Nakli)
HIV aşağıdaki yollarla bulaşmaz:
- Tokalaşma, sarılma veya öpüşme
- Aynı tuvaleti, bardağı veya çatalı kullanma
- Hapşırma veya öksürme
- Sivrisinek veya diğer böceklerin ısırması
HIV bulaşmasını önlemenin en etkili yolları şunlardır:
- Cinsel ilişkide prezervatif kullanmak
- Enjektör paylaşımından kaçınmak
- HIV testi yaptırmak ve tedaviye başlamak (eğer pozitifseniz)
- Hamileyseniz ve HIV pozitifseniz, bebeğinize bulaşmasını önlemek için tıbbi yardım almak
- PEP (post-exposure prophylaxis) ve PrEP (pre-exposure prophylaxis) hakkında bilgi edinmek ve uygun adaylar için bu tedavilere başlamak. (Profilaksi)